Οδηγός αγορας για Ξυλόσομπα /σόμπα pellet

Τι σόμπα να αγοράσουμε για το χειμώνα: Ξυλόσομπα ή σόμπα pellet ; 

Η αυξανόμενη τιμή τόσο του πετρελαίου θέρμανσης, όσο και του φυσικού αερίου, έχει ωθήσει τους καταναλωτές να αναθεωρήσουν τον οικιακό τρόπο θέρμανσης. Ως εκ τούτου, άνθιση γνωρίζουν οι παραδοσιακοί τρόποι όπως η θέρμανση με τη χρήση σόμπας. Όμως, η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει θέσει νέα δεδομένα και σε αυτή την κατηγορία προϊόντων, τα οποία πρέπει να λάβουμε υπόψη μας πριν προβούμε στην οποιαδήποτε αγορά. 

Επιλογή καυσίμου 

Η πρώτη απόφαση που θα κληθούμε να πάρουμε κατά την έρευνα αγοράς αφορά στο καύσιμο με το οποίο θα τροφοδοτείται η μελλοντική μας σόμπα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, αντικείμενο του παρόντος κειμένου αποτελούν οι σόμπες που τροφοδοτούνται με ξύλα ή pellet και όχι αυτές που χρησιμοποιούν ως καύσιμο το πετρέλαιο, το υγραέριο ή το ηλεκτρικό ρεύμα. Επίσης, διευκρινίζεται ότι υπάρχουν μοντέλα σομπών που μπορούν να τροφοδοτηθούν τόσο με pellet όσο και με ξύλα. 

Τομείς Σύγκρισης	Ξυλόσομπες	Σόμπες Pellet
Απόδοση  βλέπε παράγραφο απόδοση	Χαμηλότερη απόδοση σε σχέση με τις σόμπες Pellet.	Υψηλή απόδοση έως και 4 ή 5 φορές μεγαλύτερη από μία ξυλόσομπα
Οικολογική Επιβάρυνση	Υψηλότερη οικολογική επιβάρυνση:  Yψηλότερες εκπομπές σωματιδίων από την κάυση (Ιδιαίτερα αν η ξυλόσομπα δεν είναι πιστοποιημένη π.χ. EPA)	Χαμηλότερη οικολογική επιβάρυνση:  Χαμηλότερες εκπομπές σωματιδίων από την καύση (έως και 50% πιο χαμηλές εκπομπές σε σχέση με μη πιστοποιημένες ξυλόσομπες)  Το καύσιμο Pellet κατασκευάζεται από υποπροϊόντα της επεξεργασίας ξύλου που σε διαφορετική περίπτωση δεν θα είχαν καμία χρησιμότητα
Εξαερισμός	Απαιτείται καμινάδα για τον εξαερισμό της σόμπας	Δυνατότητα απουσίας καμινάδας αφού ο εξαερισμός μπορείς να πραγματοποιείται από μία περιορισμένου εύρους τρύπα στο τοίχο
Διαθεσιμότητα καυσίμου	Τα ξύλα είναι ευρέως διαθέσιμα τόσο σε αστικές όσο και σε μη αστικές περιοχές.	Η αναγκαιότητα επεξεργασίας των κατάλληλων υποπροϊόντων ξύλου για την παραγωγή τους, τα καθιστά αυτόματα λιγότερο διαθέσιμα σε σχέση με τα ξύλα
Αναγκαιότητα ηλεκτρικού ρεύματος	Είναι εντελώς ανεξάρτητες του ηλεκτρικού ρεύματος.	Οι περισσότερες σόμπες Pellet απαιτούν για την λειτουργία τους την τροφοδοσία με ηλεκτρικό ρεύμα. 1
Ανατροφοδότηση της σόμπας με καύσιμο	Η ανατροφοδότησή τους είναι συχνότερη και πραγματοποιείται πάντα με μέριμνα του χρήστη της	Είναι εξοπλισμένες με κατάλληλες δεξαμενές στις οποίες αποθηκεύεται το καύσιμο έτσι ώστε η ροή του να γίνεται αυτόματα αυξάνοντας την αυτονομία και μειώνοντας τον ρυθμό ανατροφοδότησης από το χρήστη της
Αυτόματη έναρξη/ παύση λειτουργίας σόμπας	Δεν υποστηρίζουν τη συγκεκριμένη λειτουργία	Με τη βοήθεια ψηφιακού προγραμματιστή μπορεί να καθοριστεί η αυτόματη έναρξη και παύση λειτουργίας της σόμπας.2
Αποθήκευση καυσίμου	Τα ξύλα μπορούν να αποθηκευτούν και σε εξωτερικό χώρο	Τα pellets επιβάλλεται να αποθηκευτούν σε χώρο χωρίς υγρασία (εσωτερικός) διότι η αύξηση του όγκου τους (μέσω της απορρόφησης υγρασίας) μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργία στη σόμπα.

1Υπάρχουν σόμπες Pellet που διαθέτουν μπαταρία έτσι ώστε να μη διακόπτεται η λειτουργία τους κατά τη διάρκεια μίας ενδεχόμενης διακοπής στην παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος 

2Θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν μοντέλα σομπών pellet τα οποία υποστηρίζουν και τον τηλεχειρισμό τους μέσω της χρήσης κινητού τηλεφώνου. 

Διαθέσιμοι τύποι σομπών 

Οι παρακάτω τύποι σομπών αναφέρονται τόσο σε σόμπες pellet όσο και σε ξυλόσομπες: 

Κλασσική	Κουζίνα
Αποτελούν τις σόμπες με την πλέον κλασσική λειτουργικότητα, αφού αποδίδουν θερμότητα μόνο στο χώρο εγκατάστασής τους μέσω ακτινοβολίας ή και μέσω ροής αέρα. Η ροή αέρα μπορεί να γίνεται με φυσικό τρόπο ή με τη βοήθεια βεντιλατέρ.	Οι σόμπες κουζίνες, όπως είναι προφανές από την ονομασία τους, έχουν διπλή λειτουργικότητα αφού ζεσταίνουν το χώρο ενώ παράλληλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως κανονικές κουζίνες. Γι' αυτό εγκαθίστανται, κατά κύριο λόγο, στο χώρο της κουζίνας.

 

Καλοριφέρ	Αεραγωγών
Οι σόμπες καλοριφέρ έχουν επίσης διπλή λειτουργικότητα αφού ζεσταίνουν το χώρο ενώ παράλληλα μπορούν να συνδεθούν με το δίκτυο καλοριφέρ αποδίδοντας μέρος της παραγόμενης θερμότητας στο νερό που διατρέχει τα σώματα.	Οφείλουν την ονομασία τους στη εξαγωγή του θερμού αέρα από κατάλληλους αεραγωγούς. Οι προαναφερόμενοι αεραγωγοί μπορούν να είναι ενσωματωμένοι πάνω στη σόμπα ή και σε διπλανά δωμάτια όπου αποδίδουν τη θέρμανση με τη βοήθεια κατάλληλων σωληνώσεων.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι κάθε σόμπα μπορεί να ανήκει σε παραπάνω από μία κατηγορίες. Επί παραδείγματι υπάρχουν σόμπες που έχουν λειτουργικότητα όπως αυτή που περιγράφεται στη κατηγορία "Κουζίνα", ενώ παράλληλα μπορούν να αποδώσουν θερμική ενέργεια στο νερό του καλοριφέρ όπως οι σόμπες της κατηγορίας "Καλοριφέρ". 

Επιλογή ισχύος (kW) 

Προκειμένου η σόμπα να μπορεί να καλύψει τις ανάγκες θέρμανσης του χώρου με το πλέον αποδοτικό τρόπο, θα πρέπει να επιλέξουμε προσεχτικά την ισχύ της. Με τον όρο ισχύ αναφερόμαστε στην θερμική ενέργεια που μπορεί να αποδώσει η σόμπα στο χώρο στη μονάδα του χρόνου. Για τη μέτρηση της ισχύς χρησιμοποιούνται τα kW. Ο υπολογισμός της ισχύς που πρέπει να έχει η σόμπα αποτελεί μία περίπλοκη διαδικασία που απαιτεί επιστημονική ανάλυση, αφού πρέπει να λάβουμε υπόψη μία πλειάδα παραμέτρων. Ενδεικτικά στη συνέχεια αναφέρονται οι πιο σημαντικοί: 

• Τον όγκο του χώρου που θέλουμε να θερμάνουμε 
• Τα υλικά κατασκευής του κτιρίου (ύπαρξη μόνωσης/ αλουμινένιων κουφωμάτων) 

• Τον όροφο στο οποίο βρίσκεται ο υπό εξέταση χώρος (ρετιρέ ή ενδιάμεσος όροφος) 
• Τον προσανατολισμό του χώρου 

Επειδή η επιστημονική επεξεργασία των προαναφερομένων δεδομένων είναι αρκετά περίπλοκη, στη συνέχεια παρατίθεται εμπειρικός κανόνας έτσι ώστε να υπολογίσουμε, κατά προσέγγιση, τα kW που πρέπει να υποστηρίζει η σόμπα που θα προμηθευτούμε. 

Εμπειρικός κανόνας: 5 kW ανά 10 m 2 

Σκοπός του παραπάνω εμπειρικού κανόνα αποτελεί η αποφυγή αγοράς μίας υπερβολικά μικρής ή μεγάλης σόμπας (από πλευράς kW). 

Εάν η σόμπα είναι ιδιαίτερα μεγάλη τότε ο χώρος θα θερμαίνεται υπερβολικά με αποτέλεσμα είτε να αναγκαστούμε να ανοίξουμε κάποιο παράθυρο ή πόρτα, είτε να μειώσουμε την ποσότητα καυσίμου στη σόμπα.Στη πρώτη περίπτωση πρόσθετα καύσιμα θα καταναλώνονται χωρίς αντίκρισμαΣτη δεύτερη περίπτωση η σόμπα δεν θα έχει την προσδοκώμενη απόδοση, η φλόγα θα είναι εξασθενημένη, θα παράγεται περισσότερος καπνός από ότι κατά την κανονική λειτουργία και η υγρασία στο θάλαμο θα είναι αυξημένη με αποτέλεσμα το τζάμι της σόμπας να θολώνει ταχύτερα. 

Εάν η σόμπα είναι ιδιαίτερά μικρή τότε προκειμένου να θερμανθεί ικανοποιητικά ο χώρος θα είναι αναγκαίο η σόμπα να λειτουργεί με υπερτροφοδότηση καυσίμου, γεγονός που μπορεί να υπερθερμάνει και να καταστρέψει τόσο τη σόμπα όσο και το σύστημα καυσαερίων 

Απόδοση 

Η κατάλληλη ισχύς της σόμπας θα πρέπει να εξεταστεί συνδυαστικά με την απόδοσή της, διότι αφενός μεν η σόμπα θα πρέπει να απελευθερώνει στο χώρο την επιθυμητή θερμική ενέργεια, αφετέρου δε κάτι τέτοιο θα πρέπει να συνδυάζεται με υψηλή απόδοση. Με τον όρο απόδοση αναφερόμαστε στο λόγο της ενέργειας που αποδίδεται στο χώρο προς την ενέργεια που εσωκλείει το καύσιμο που χρησιμοποιεί η σόμπα. 

Μεταξύ δύο σομπών ίδιας ισχύς οι οποίες αποδίδουν στο χώρο την ίδια θερμική ενέργεια κατά τη στιγμή της σύγκρισής τους, η σόμπα με την υψηλότερη απόδοση καταναλώνει λιγότερα καύσιμα και συνεπώς είναι πιο οικονομική. 

Υλικό κατασκευής 

Κατά την αναζήτηση της μελλοντικής μας σόμπας είναι δυνατόν να αναρωτηθούμε για το υλικό κατασκευής της. Η πλειονότητα των σομπών είναι κατασκευασμένες είτε από χυτοσίδηρο (μαντέμι) είτε από ατσάλι. Ο χυτοσίδηρος ως υλικό χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να θερμανθεί αλλά διατηρεί κατά μεγαλύτερο χρονικό διάστημα την θερμοκρασία του. Αντίθετα το ατσάλι θερμαίνεται σε συντομότερο χρονικό διάστημα αλλά ψύχεται επίσης γρηγορότερα. 

Οι παραπάνω διαφοροποιήσεις των δύο υλικών προτείνεται να μην μας απασχολήσουν σε μεγάλο βαθμό διότι οι σύγχρονες σόμπες, λόγω της εξελιγμένης τεχνολογίας, δεν διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό ως προς τις επιδόσεις τους ανάλογα με το υλικό κατασκευής τους. 

Αερόθερμη 

Ο όρος αερόθερμη που συνοδεύει αρκετά από τα διαθέσιμα μοντέλα σομπών, απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή διότι έχει διττή σημασία. Χρησιμοποιείται από τις κατασκευάστριες εταιρείες είτε για να περιγράψει τη δυνατότητα της σόμπας να αποδίδει θερμότητα και μέσω του αέρα στο χώρο εγκατάστασής της (όχι μόνο μέσω ακτινοβολίας) χωρίς ή με βεντιλατέρ, είτε για να περιγράψει τη μεταφορά θερμού αέρα σε διάφορους παρακείμενους χώρους με τη βοήθεια βεντιλατέρ και κατάλληλων σωληνώσεων. 

Σε περίπτωση όπου η σόμπα έχει βεντιλατέρ προτείνεται να διερευνηθεί ο θόρυβος που δημιουργείται κατά την λειτουργία της. Μονάδα μέτρησης θορύβου είναι το decibel (dB). Επειδή είναι δύσκολο να αντιληφθούμε πόσο αθόρυβο ή θορυβώδες θα είναι το βεντιλατέρ κατά τη λειτουργία του μόνο από την ανάγνωση της συγκεκριμένης τιμής, προτείνεται να την εκμεταλλευτούμε συγκριτικά. Δηλαδή να συγκρίνουμε την τιμή db που παράγει η σόμπα που μας ενδιαφέρει, με αυτή που παράγει μία συσκευή για την οποία έχουμε ιδία άποψη περί των επιδόσεών της. 

Πιστοποιήσεις 

Οι σόμπες μπορούν να έχουν διάφορες πιστοποιήσεις. Στη συνέχεια παρατίθενται ορισμένες από τις πλέον διαδεδομένες: 

Πιστοποίηση CE/ EN 14785 

Οι σόμπες με την σήμανση CE/ EN 14785 πληρούν το πρότυπο 14785 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πρότυπο αυτό αφορά σε προδιαγραφές που σχετίζονται με το σχεδιασμό, τη κατασκευή, την ασφάλεια, την επίδοση και τον έλεγχο σομπών που τροφοδοτούνται μέσω μηχανισμού από Pellet και έχουν ισχύ έως 50kW. Οι συγκεκριμένες σόμπες είναι δυνατόν να έχουν εσωτερική ή εξωτερικών χοάνη για την αποθήκευση των pellets και λειτουργούν πάντα με τη πόρτα κλειστή. 

Πιστοποίηση CE/ EN 13240 

Οι σόμπες με την σήμανση CE/ EN 13240 πληρούν το πρότυπο 13240 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πρότυπο αυτό αφορά σε προδιαγραφές που σχετίζονται με το σχεδιασμό, τη κατασκευή, την ασφάλεια, την επίδοση και τον έλεγχο συσκευών θέρμανσης που τροφοδοτούνται με χειροκίνητο τρόπο από στέρεα καύσιμα. Το συγκεκριμένο πρότυπο δεν καλύπτει συσκευές που είναι εξοπλισμένες με ανεμιστήρες για υποβοήθηση της καύσης. 

Πιστοποίηση ΕPA 

H πιστοποίηση EPA δίδεται από γραφείο περιβαλλοντικής προστασίας των Ηνωμένων Πολιτειών (Environmental Protection Agency) και αφορά στα επιτρεπόμενα όρια ρύπων που πρέπει να πληρούν οι σόμπες ξύλου. Συνεπώς οι σόμπες ξύλου που είναι πιστοποιημένες κατά EPA αποτελούν αποδεδειγμένα μία επιλογή περισσότερο οικολογική. Θα πρέπει να τονιστεί ότι οι σόμπες Pellet δεν λαμβάνουν σχετική πιστοποίηση διότι από τη φύση τους (όπως έχει ήδη αναφερθεί) έχουν πολύ πιο οικολογική συμπεριφορά. 

Πρόσθετες Λειτουργίες & Χαρακτηριστικά 

Θερμοστάτης 

Η ύπαρξη θερμοστάτη διατηρεί τη θερμοκρασία σταθερή μέσα στο χώρο ενώ παράλληλα εξοικονομεί καύσιμα. 

Μηχανισμός αυτόματου καθαρισμού τζαμιού 

Ο συγκεκριμένος μηχανισμός βοήθα έτσι ώστε το τζάμι να παραμένει περισσότερο διάστημα καθαρό, δίνοντας τη δυνατότητα συνεχούς θέασης της φλόγας κατά τη καύση. 

Δοχείο συλλογής στάχτης 

Ένα μεγάλο δοχείο συλλογής στάχτης το οποίο αφαιρείται και επανατοποθετείται εύχρηστα, διευκολύνει την τακτική συντήρηση της σόμπας. 

Καταλύτης 

Ορισμένα μοντέλα σομπών είναι εξοπλισμένα με καταλύτη έτσι ώστε να επιτυγχάνουν καθαρότερη καύση, δηλαδή καύση που συνδυάζεται με μικρότερη εκπομπή ρύπων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι όπως όλοι οι καταλύτες έτσι και οι καταλύτες των σομπών υπόκεινται σε φθορά και απαιτούν αντικατάσταση σύμφωνα με τα οριζόμενα από κατασκευαστή της σόμπας.